نوایی نامیرا از دل ساز میرایان
«آوایی که مرگ آن مقدر شده است». این معنای نام «تنبور» است. تنبور اما نمی‌میرد چون به بخش اعظمی از تاریخَ فرهنگی این خاک گره خورده است. تاریخی به درازای ۵ تا ۶ هزار سال. این ساز، این همه سال‌ست که زنده مانده . به جان‌های بسیاری، زندگی بخشیده. این ساز صدایش خود زندگی‌ست و چون زندگی‌ست، مرگش مقدر شده است. صدای این ساز بزرگان بسیاری را در تاریخ این خاک به خود جلب کرده است.
- رستم در شاهنامه، سازش تنبور است.
- ابن‌سینا، دانشمند است و حکیم و تنبور می‌نوازد.
- باربد -همان کسی که از قدیمی‌ترین نوازند‌گانی‌ست که نامش در اسناد تاریخی آمده است- تنبور نواز است.
حالا شاید بیشتر متوجه شده باشید که چرا این ساز انقدر صدای عجیبی دارد. این ساز طیف وسیعی از مردمان این سرزمین را شیفته‌ی خود کرده و در ارتباط طولانی مدتش با جامعه‌ی ایرانی، صدای تنبور را به صدایی گیرا و دوست داشتنی در گوش بسیاری از مردم این سرزمین بدل کرده است.
تنبور اما سال‌های بسیاری در بین مردم مهجور مانده بود. جان به در برد اما با پناه بردن به دست افراد مناطق محدودی. این شد که نامش این سال‌ها کمتر شنیده می‌شد اما عاشقان این ساز با اجراهایشان، یکبار دیگر شوق یادگیری این ساز را در میان مردم گسترش دادند. سید خلیل عالی‌نژاد، چنان سازش نوای آزادی سر می‌داد که زنده بودنش را تاب نیاوردند. صدای این ساز خصلتی آزاده دارد. همواره در مقابل ظلم، نواخته و راوی حکایت «انسان بودن»، بوده است. شاید این را از همزیستی طولانی مدتش با مردمان کرد این منطقه به ارث برده است. کردها دلیرند و تنبور راوی دقیق و پر احساس این دلاوری‌هاست. اما حضور طولانی مدت و پررنگ تنبور در دستان مردمان کرد، دلیل رایج نبودن یا آشنا نبودن دیگر مردم و اقوام این خاک با این ساز نیست. تنبور به گستره‌ی جغرافیای ایران، نوازنده دارد حتی با تمام سال‌های مهجور ماندنش. در مناطق بسیاری نواختن این ساز رواج دارد که از جمله‌ی آنان می‌توان به مناطق زیر اشاره کرد:
- کرمانشاه
- صحنه
- کوهدشت
- نورآباد
- مناطقی از لرستان
- زنجان
- آذربایجان شرقی
- آذربایجان غربی
- کنگاور
- گوران
- قزوین
- تهران
پس این باوری غلط است که: «تنها مردمان مناطقی خاص یا با باوری خاص می‌توانند تنبور بنوازند». همین باور اشتباه هم یکی از دلایل این مهجور ماندن بود. اما خوشبختانه مدتی‌ست که این اشتیاق به نواختن تنبور در میان مردم در حال گسترش است، آن هم در دورانی که بیشتر از هر زمان دیگری نیاز به توجه بسیار به ریشه‌های فرهنگ ایرانی داریم. ریشه‌هایی که زندگی و آزادی را به یاد ما می‌آورند. در کنار «ژن، ژیان، ئازادی»، حفظ تنبور – به عنوان نشانه‌ی اصالت موسیقی ایرانی- هم از جمله کارهایی‌ست که بابتش به تمامی کردها و دیگر مردمانی که در این راستا تلاش کرده‌اند، مدیونیم.
مجموعه‌ی «خنیاگر» با هدف حفظ و اشاعه‌ی فرهنگ موسیقی ایرانی و سعی در کمک به برقراری جریان عدالت آموزشی، برای نخستین بار در ایران اقدام به آموزش ساز تنبور به شیوه‌ای نوین و روش‌مند کرده است. این گامی کوچک اما محکم و استوار است که از به بار نشستن‌ش مطمئنیم زیرا از دانش و تجربه‌ی بهترین اساتید بهره می‌بریم. مجموعه‌ی «آموزش تنبور – خنیاگر» با تدریس جناب «تفرشی‌پور» از اساتید و نوازندگان به نام این ساز، تنها مجموعه‌ی آموزش روش‌مند و طراحی شده برای «آموزش آنلاین ویدیویی» این ساز در جهان است.