موسیقی، هنری جهانی برای پرورش خلاقیت، لطافت روح و رشد شخصیتی افراد است. یادگیری موسیقی از کودکی نه‌تنها یک هنر، بلکه ابزاری موثر برای تقویت ذهن، افزایش اعتماد به نفس و رشد مهارت‌های اجتماعی است. با این حال بسیاری از والدین با این چالش رو‌به‌رو هستند که چگونه فرزندان خود را به یادگیری موسیقی ترغیب کنند؟
در این مقاله با راه‌هایی ساده اما تاثیرگذار آشنا می‌شوید که می‌توانند عشق به موسیقی را در دل فرزندان یا حتی دیگر اعضای خانواده بیدار کنند. از تجربه‌ی تماشای کنسرت‌های زنده گرفته تا استفاده از ابزارهای نوآورانه مانند اپلیکیشن‌ها، همه می‌تواند به کودکان کمک کنند تا این مسیر را با شوق و اشتیاق آغاز کنند.
۱- استفاده از اپلیکیشن‌ها و بازی‌های موسیقی
یکی از راه‌های جذاب و موثر برای ایجاد انگیزه در کودکان استفاده از اپلیکیشن‌های آموزش موسیقی و بازی‌های موسیقی است. این ابزارهای دیجیتال با فراهم کردن یک تجربه‌ی تعاملی و سرگرم‌کننده، به کودکان کمک می‌کنند تا با اصول اولیه‌ی موسیقی آشنا شوند و در عین حال حس کنجکاوی آن‌ها را نیز در این زمینه تحریک می‌کنند.
تعدادی از اپلیکیشن‌های مناسب، برای آشنایی کودکان با موسیقی عبارتند از:
Yousician
Simply Piano
MusiQuest ECE: Sketch-a-Song
Melody Jams
Tongo Music – for Kids and Families
۲- پخش فیلم‌ها و انیمیشن‌های الهام‌بخش درباره‌ی موسیقی
انیمیشن‌ها و فیلم‌های با محوریت موسیقی می‌توانند تاثیر زیادی در ایجاد انگیزه و علاقه به یادگیری موسیقی در کودکان داشته باشند. فیلم‌هایی مثل آوای موسیقی (The Sound of Music) و مدرسه‌ی راک (School of Rock) و انیمیشن‌هایی مانند کوکو (Coco) و روح (Soul) علاوه بر سرگرم کردن کودکان، پیام‌هایی ارزشمند درباره‌ی تاثیر موسیقی در زندگی، به آن‌ها منتقل می‌کنند و به آن‌ها نشان می‌دهند که موسیقی می‌تواند راهی برای ابراز احساسات و تحقق رویاهایشان باشد.
۳- حضور در کنسرت‌ها و اجراهای موسیقی
یکی دیگر از راه‌های موثر برای ایجاد انگیزه در کودکان، بردن آن‌ها به اجراها و کنسرت‌های موسیقی است. تجربه‌ی دیدن و شنیدن موسیقی زنده نه‌تنها هیجان‌انگیز است، بلکه می‌تواند برای کودکان الهام‌بخش بوده و آن‌ها را تشویق کند تا خودشان نیز در مسیر موسیقی قدم بردارند.
در کنار این، مشاهده‌ی مهارت‌های نوازندگان حرفه‌ای و تعامل آن‌ها با مخاطبان، می‌تواند به کودک نشان دهد که موسیقی تنها یک سرگرمی نیست، بلکه می‌تواند شغلی حرفه‌ای و روشی برای ابراز احساسات و ارتباط با دیگران باشد.
۴- ایجاد محیط موسیقایی در خانه
یکی از راه‌های ساده و موثر برای علاقه‌مند کردن کودکان به یادگیری موسیقی، ایجاد فضایی است که موسیقی به بخشی از زندگی روزمره تبدیل شود. پخش آهنگ‌های متنوع، اجرای موسیقی توسط اعضایی از خانواده که در آن مهارت دارند، برگزاری شب‌های موسیقی خانوادگی و انجام بازی‌های گروهی با محوریت موسیقی مثل حدس زدن نام آهنگ یا خواندن ادامه‌ی شعر آهنگ، می‌توانند فضای خانه را با موسیقی غنی‌تر کرده و علاقه‌ی کودکان را به یادگیری این هنر تقویت کنند.
همچنین داشتن سازهای ساده و ارزان مانند سازدهنی، فلوت ریکوردر و کالیمبا در خانه، به کودکان این امکان را می‌دهد که در زمان‌های فراغت به موسیقی نزدیک‌تر شوند و خودشان را درگیر آن کنند.
۵- هدیه‌های موسیقایی
هدیه دادن وسایلی مرتبط با موسیقی می‌تواند یک راه جذاب برای ایجاد انگیزه در کودکان باشد. این هدایا می‌توانند شامل سازهای کوچک و ابتدایی مناسب کودکان، کتاب‌های آموزش موسیقی برای کودکان، لوازم جانبی مرتبط با موسیقی مانند هدفون و اسپیکرهای کوچک یا پوستر نوازندگان مشهور باشند.
علاوه بر این، می‌توانید به کودکتان قول دهید که پس از پیشرفت در یادگیری موسیقی، یک ساز حرفه‌ای‌تر برای او تهیه خواهید کرد. این نوع تشویق، هدف‌گذاری کودک را تقویت می‌کند و به او برای یادگیری بیشتر انگیزه می‌دهد.
۶- استفاده از داستان‌های الهام‌بخش درباره‌ی موسیقی
خواندن یا تعریف کردن داستان‌هایی درباره‌ی نوازندگان بزرگ، آهنگسازان مشهور یا کودکان بااستعداد در موسیقی، می‌تواند تاثیر زیادی بر کودک شما بگذارد و او را به سوی دنیای موسیقی سوق دهد. برای مثال، می‌توانید اطلاعاتی درباره‌ی زندگی بتهوون، موتزارت یا دیگر موسیقی‌دانان برجسته کسب کنید و آن را در قالب یک داستان کوتاه جذاب برای فرزندتان تعریف کنید. داستان‌های خیالی‌ای که قهرمان آن‌ها یک کودک نوازنده است هم، می‌توانند الهام‌بخش باشند و به کودک نشان دهند که خودش نیز می‌تواند به چنین موفقیت‌هایی دست یابد.
اگر کتاب‌های مصوری نیز سراغ دارید که موضوع‌شان مرتبط با موسیقی است، می‌توانید آن‌ها را تهیه کرده و در دسترس کودکتان قرار دهید. داستان‌هایی که با تصاویر زیبا همراه هستند، برای کودکان کوچک‌تر جذابیت بیشتری دارند.
۷- بردن کودک به موزه‌های موسیقی
موزه‌های موسیقی مکان‌هایی عالی برای ایجاد تجربه‌های ملموس از موسیقی و تاریخ آن برای کودکان هستند. با بردن فرزندان خود به موزه‌های موسیقی، آن‌ها نه‌تنها با سازهای قدیمی و تاریخ تحولات موسیقی آشنایی پیدا می کنند، بلکه می‌توانند سازها و ابزارهای موسیقی مختلف را از نزدیک ببینند و به یادگیری موسیقی ترغیب شوند.
در ایران موزه‌های موسیقی زیادی وجود دارند که می‌توانند به شکل‌گیری این تجربه کنند. موزه‌ی موسیقی ایران در تهران، موزه‌ی موسیقی اصفهان، گنجینه موسیقی ارمنیان جلفای نو در اصفهان، موزه‌ی صدای تبریز و موزه‌ی ادوات و سازهای موسیقی بوشهر از جمله‌ی این موزه‌ها هستند.
۸- آشنا کردن کودک با سازها و موسیقی‌های مختلف
یکی دیگر از راه‌های ترغیب کودکان به یادگیری موسیقی، آشنا کردن آن‌ها با انواع سازها و سبک‌های موسیقی از طرق مختلف است.
می‌توانید انواع مختلف موسیقی را در خانه و با حضور کودک پخش کنید؛ از جمله موسیقی کلاسیک، موسیقی پاپ، موسیقی محلی، موسیقی سنتی یا حتی موسیقی جَز و راک. این تنوع باعث می‌شود کودک با صداها و سبک‌های مختلف موسیقی آشنا شده و علاقه‌مند به یادگیری یکی از آن‌ها شود.
در کنار آن می‌توانید در موقعیتی مناسب، سازهای پرکاربرد سبک‌های مختلف موسیقی را به کودک معرفی کرده و از طریق ویدیوهای آموزشی یا تکنوازی سازهای مختلف به او اطلاعات بیشتری راجع به سازها و صدای آن‌ها بدهید.
این اطلاعات به کودک کمک می‌کند تا شناخت بیشتری از دنیای سازها پیدا کند و شاید بخواهد یادگیری یکی از آن‌ها را شروع کند.
با انجام موارد ذکر شده می‌توانید انگیزه‌ی کافی برای شروع موسیقی را در ذهن و قلب فرزند خود بکارید. البته توجه داشته باشید که این فعالیت‌ها بهتر است به صورت طبیعی و همراه با لذت انجام شوند؛ زیرا اگر کودک متوجه نیت شما برای ترغیب او به یادگیری موسیقی شود یا احساس فشار کند، ممکن است به جای تشویق، علاقه‌اش به این حوزه کاهش یابد. بنابراین، سعی کنید این فرآیند به شکلی تدریجی و غیر مستقیم صورت گیرد که کودک به میل خود به دنیای موسیقی قدم بگذارد.