پیانو دست دوم یکی از گزینه‌های تردید‌برانگیزی است که ذهن هنرجویانِ این ساز را در هنگام خرید به خود مشغول می‌کند. بسیاری نمی‌دانند که انتخاب یک پیانو دست دوم بهتر است یا یک ساز نوی ارزان‌قیمت؟ درهر‌حال دغدغهٔ اصلی اینجاست: با بودجهٔ محدود کدام گزینه برای شروع یادگیری موسیقی مناسب‌تر است؟
تلاش ما این است که با خواندن این مقاله بتوانید یک جواب واضح و مطمئن برای این سؤال بیابید؛ بعد از اینکه یاد گرفتید چه تفاوتی میان خرید پیانوی نو و دست دوم وجود دارد، چه مزایا و معایبی در انتظار شماست، انواع پیانو در وضعیت دست دوم‌شان چگونه‌اند و اینکه چه مواردی را هنگام بررسی یک پیانوی دست دوم باید چک کنید. بعد از کسب اطلاعات درست و کافی می‌توانید با آگاهی بیشتر تصمیم نهایی خود را بگیرید.
ضمناً اگر هنوز با اصول کلی خرید این ساز آشنا نیستید، پیشنهاد می‌کنیم سری هم به مقالهٔ راهنمای خرید پیانو بزنید تا در هنگام انتخاب ساز، کاملاً مجهز باشید!
تفاوت کلی خرید پیانو نو و پیانو دست دوم
وقتی تصمیم به خرید پیانو می‌گیرید، اولین سؤال این است که بین پیانو نو و پیانو دست دوم کدام گزینه مناسب‌تر است. پیانو نو معمولاً خیال شما را از بابت سلامت ساز، کیفیت صدا و داشتن گارانتی راحت می‌کند، اما قیمت آن بالاتر است و برای هنرجویان تازه‌کار که هنوز مطمئن نیستند یادگیری را تا چه حد ادامه می‌دهند، شاید هزینهٔ زیادی به نظر برسد.
در مقابل، پیانوی دست دوم معمولاً با قیمت کمتری در دسترس است و می‌تواند شروعی مقرون‌به‌صرفه برای یادگیری باشد. البته در این حالت باید دقت بیشتری در بررسی ساز انجام شود و همهٔ جزئیات مورد بازدید قرار گیرد؛ چون ممکن است قطعات داخلی مثل چکش‌ها یا سیم‌ها فرسوده شده باشند.
البته ناگفته نماند که نوع ساز هم در این انتخاب دخیل است. مثلاً در پیانو دیجیتال معمولاً استهلاک کمتر است و اگر درست نگهداری شده باشد، خرید دست دوم آن ریسک کمتری دارد. اما در پیانو آکوستیک، به دلیل حساسیت بیشتر به رطوبت، تغییر دما و ضربه، بررسی دقیق‌تری لازم است. به همین دلیل شناخت تفاوت‌های کلی بین این دو انتخاب، اولین قدم برای تصمیم‌گیری درست به‌شمار می‌رود.
انواع پیانو دست دوم و بررسی ارزش خرید
وقتی صحبت از خرید پیانو دست دوم می‌شود، باید به نوع ساز توجه ویژه‌ای داشته باشید. ارزش خرید و ریسک هر‌کدام از مدل‌ها متفاوت است.
به‌طور کلی، پیانوها به دو دستهٔ اصلی آکوستیک و دیجیتال تقسیم می‌شوند که هر‌کدام ویژگی‌ها، مزایا و محدودیت‌های خودشان را دارند. شناخت این دو به شما کمک می‌کند تصمیم بهتری بگیرید و انتخاب مطمئن‌تری داشته باشید.
(برای آشنایی بیشتر با تفاوت‌های این دو مدلِ پیانو می‌توانید به مقالهٔ تفاوت پیانو دیجیتال و آکوستیک نیز مراجعه کنید.)
پیانو آکوستیک دست‌دوم
پیانوهای آکوستیک دست‌دوم برای کسانی که به‌دنبال صدای زنده و واقعی پیانو هستند، یک انتخاب جذاب است. با‌این‌حال، چون تمام قطعات آن مکانیکی و چوبی هستند، به‌مرور زمان ممکن است دچار مشکلاتی شوند. مثل:
- فرسوده شدن سیم‌ها و چکش‌ها در اثر استفادهٔ طولانی که نتیجهٔ آن افت کیفیت صداست
- شل یا سفت شدن کلاویه‌ها و از بین رفتن حس یکدستی آن‌ها
- آسیب به بدنهٔ چوبی یا کوک پیانو به‌خاطر دما و رطوبت محیط
بنابراین خرید پیانو دست دوم آکوستیک هرچند به‌صورت کلی مقرون‌به‌صرفه‌تر از مدل نوی آن است، اما باید هزینه‌های جانبی مثل تعمیر برخی قطعات و پرداخت دستمزد تکنسین برای کوک مکرر ساز – که در نوع دست دوم بیشتر پیش می‌آید – هم در نظر گرفته شود. به‌خصوص که سازهای دست‌دوم اکثراً گارانتی هم ندارند و کل هزینه‌های نگهداری بر عهدهٔ خودتان است.
پس اگر عاشق صدا و ابهت پیانوهای آکوستیک هستید و مشکلی با هزینه‌های احتمالی آن ندارید، این گزینه می‌تواند انتخاب ارزشمندی باشد.
پیانو دیجیتال دست‌دوم
پیانو دست دوم دیجیتال معمولاً برای هنرجویان تازه‌کار گزینه‌ای راحت‌تر و اقتصادی‌تر است. این سازها نیاز به کوک ندارند و چون مکانیزم اصلی آن‌ها الکترونیکی است، استهلاک مکانیکی کمتری نسبت به مدل‌های آکوستیک دارند. اما این به معنای بی‌دردسر بودن کامل آن‌ها نیست. مواردی مثل:
- آسیب دیدن قطعات الکترونیک ساز به‌دلیل ضربه یا نفوذ آب
- شل شدن کلاویه‌ها یا تغییر حساسیت لمسی آن‌ها در مدل‌های ارزان‌تر
- نبود قطعات یدکی جهت تعویض برای مدل‌های قدیمی
ممکن است وجود داشته باشد. با این وجود یک پیانوی دیجیتال دست دومِ سالم می‌تواند سال‌ها برای تمرین مناسب باشد و از نظر قیمت هم هزینهٔ زیادی روی دست شما نگذارد. به همین دلیل بسیاری از مبتدی‌ها ترجیح می‌دهند ابتدا با یک پیانوی دیجیتال دست دوم شروع کنند و بعد در صورت ادامهٔ علاقه و پیشرفت، سراغ سازهای حرفه‌ای‌تر بروند.
مزایا و معایب خرید پیانو دست دوم
انتخاب پیانو دست دوم همیشه دو روی سکه دارد. از یک طرف می‌تواند بهترین راه برای شروع یادگیری این ساز با بودجهٔ محدود باشد، و از طرف دیگر ممکن است دردسرهایی به‌همراه داشته باشد. بررسی مزایا و معایب این کار به شما کمک می‌کند که با دید بازتری تصمیم بگیرید.
مزایای خرید پیانو دست دوم
۱. پایین‌تر بودن قیمت پیانو دست دوم
یکی از اصلی‌ترین دلایل انتخاب پیانوی دست دوم، تفاوت چشمگیر قیمت آن با نمونه‌های نو است. این موضوع باعث می‌شود بسیاری از افراد بتوانند با بودجهٔ کمتر به یک ساز با‌کیفیت دسترسی پیدا کنند.
۲. امکان خرید برند معتبر با هزینهٔ کمتر
اکثر اوقات خرید یک ساز نو از برندهای معتبر و سطح بالای پیانو، هزینهٔ زیادی می‌طلبد. اما در بازار دست دوم، همان برندها با قیمتی معقول‌تر پیدا می‌شوند و فرد می‌تواند بدون فشار مالی، صاحب یک ساز حرفه‌ای شود.
۳. یافتن مدل‌های قدیمی و کمیاب
برخی از مدل‌های پیانو که سال‌ها پیش تولید می‌شدند، امروزه دیگر در بازار سازهای نو وجود ندارند. این مدل‌ها گاهی کیفیت ساخت بالاتر یا ویژگی‌های صوتی خاصی دارند که در دیگر سازهای امروزی کمتر دیده می‌شوند. خرید یک پیانوی دست دوم از این گروه می‌تواند تجربه‌ای ارزشمند در مسیر هنری شما باشد.
۴. مناسب برای افراد تازه‌کار
کسانی که تازه وارد دنیای موسیقی شده‌اند و مطمئن نیستند چقدر جدی ادامه می‌دهند، می‌توانند با خرید پیانوی دست دوم ریسک مالی کمتری داشته باشند.
۵. کمک به محیط‌زیست
با خرید سازهای دست دوم، چرخهٔ استفادهٔ دوباره ادامه پیدا می‌کند و نیاز به تولید جدید و مصرف منابع کاهش می‌یابد. این کار هم از هدر رفتن منابع طبیعی جلوگیری می‌کند و هم در کاهش زباله‌‌های انسانی مؤثر است.
معایب خرید پیانو دست دوم
۱. ریسک خرابی یا استهلاک قطعات
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات پیانوهای دست دوم، احتمال خرابی یا فرسودگی قطعات است. در پیانوهای آکوستیک ممکن است چکش‌ها، سیم‌ها یا صفحهٔ صدا دچار استهلاک شده باشند و در دیجیتال نیز قطعات الکترونیکی و بردها در معرض خرابی باشند.
۲. هزینه‌های پنهان تعمیر و نگهداری
در ظاهر ممکن است قیمت اولیه مناسب به نظر برسد، اما اگر ساز به کوک‌های مکرر و تعویض و تعمیر قطعات نیاز پیدا کند، هزینه‌ها به‌مرور بالا می‌رود و ممکن است حتی از خرید یک پیانوی نو گران‌تر تمام شود.
۳. نبود گارانتی و خدمات پس از فروش
اکثر پیانوهای دست دوم بدون گارانتی به فروش می‌رسند. در نتیجه، خریدار در صورت بروزِ مشکل باید خودش تمام هزینه‌ها را بپردازد و امکان رجوع به شرکت یا فروشندهٔ رسمی وجود ندارد.
۴. محدودیت در انتخاب مدل‌های خاص
گاهی شما دقیقاً مدلی خاص را در ذهن دارید، اما در بازار دست دوم به‌سختی پیدا می‌شود یا شرایط ساز مطابق با نیازتان نیست. در این حالت آزادی عمل شما نسبت به خرید پیانوی نو کمتر خواهد بود.
۵. احتمال سابقهٔ استفادهٔ نادرست
ممکن است فروشنده توضیح دقیقی دربارهٔ شرایط نگهداری گذشتهٔ ساز ندهد. استفادهٔ نادرست یا نگهداری در محیط نامناسب می‌تواند به کیفیت صدا و عمر پیانو آسیب جدی زده باشد.
نکات خرید پیانو دست دوم
وقتی پای خرید یک پیانوی دست دوم وسط است، دقت در جزئیات اهمیت زیادی دارد. برخلاف ساز نو که تضمین سلامت دارد، سازهای دست دوم باید با وسواس بیشتری بررسی شوند تا بعداً خریدار دچار هزینه‌های اضافی نشود.
در ادامه یک راهنمای خرید پیانو دست دوم برای شما آماده کرده‌ایم که شامل بررسی ساز از نظر ظاهری، قطعات داخلی و کیفیت صدا می‌شود.
نکات خرید پیانو آکوستیک دست دوم
بررسی داخلی ساز: وقتی درب پیانو را باز می‌کنید، به سیم‌ها و چکش‌هایی که به آن‌ها ضربه می‌زنند دقت کنید. اگر سیم‌ها زنگ‌زده باشند یا چکش‌ها خیلی ساییده شده باشند، صدا کیفیت خوبی نخواهد داشت و تعمیر آن هم برایتان هزینه‌بر خواهد بود.
وضعیت چوب بدنه: پیانوی آکوستیک بدنه‌ای از جنس چوب دارد که در تولید صدا نقش اساسی ایفا می‌کند. ترک‌خوردگی یا اثر رطوبت روی چوب می‌تواند نشان دهد که از ساز به‌خوبی نگهداری نشده و ممکن است صدای آن افت کرده باشد.
کارکرد کلیدها: همهٔ کلاویه‌ها (کلیدها) باید روان و بدون صداهای اضافی کار کنند. اگر بعضی کلیدها گیر کنند یا واکنش یکنواخت نداشته باشند، نشان‌دهندهٔ مشکل مکانیکی در ساز است و تمرین با آن برای شما سخت می‌شود.
سابقهٔ نگهداری: از فروشنده دربارهٔ شرایط نگهداری بپرسید. پیانوهایی که در مکان‌های مرطوب یا بسیار خشک بوده‌اند، معمولاً آسیب‌پذیرترند. ضمناً اگر برای بازدید ساز به خانهٔ فروشنده می‌روید، می‌توانید همانجا یک بررسی کلی از محیط داشته باشید: اگر ساز نزدیک شوفاژ، مقابل دریچهٔ کولر یا در معرض آفتاب است احتملاً فروشنده استانداردهای لازم را در نگهداری پیانو رعایت نکرده است.
بردن یک کارشناس: اگر تجربهٔ زیادی در شناخت ساز پیانو ندارید، بهتر است در زمان بازدید، با یک تکنسین یا معلم موسیقی همراه شوید. هزینهٔ اندکی که برای مشاوره می‌پردازید، در مقایسه با هزینهٔ تعمیرات احتمالی بسیار ناچیز خواهد بود.
نکات خرید پیانو دیجیتال دست دوم
سلامت بخش‌های الکترونیکی: صفحه نمایش، دکمه‌ها و چراغ‌ها باید درست کار کنند. خرابی در این قسمت‌ها معمولاً تعمیر سخت و پُرهزینه ای دارد.
کیبود و احساس لمس کلیدها: در کیبورد پیانو دست دوم دیجیتال، کلیدها باید یکنواخت و نرم باشند. اگر کلیدها سفت، لق یا کُند باشند، تمرین شما لذت‌بخش نخواهد بود و ممکن است به‌مرور باعث دل‌سردی شود.
صدای اسپیکرها: هنگام تست، به خروجی صدا دقت کنید. وجود خش‌خش یا نویز می‌تواند نشانهٔ خرابی بلندگو یا مدار صدا باشد.
ورودی‌ها و خروجی‌ها: مطمئن شوید پورت‌هایی مثل هدفون، USB یا MIDI سالم هستند. این امکانات برای اتصال به لپ‌تاپ، ضبط یا تمرین با هدفون بسیار مهم‌اند.
آداپتور و منبع برق: در پیانوی دیجیتال دست دوم بهتر است که ساز با آداپتور اصلی خودش به فروش برسد. اگر آداپتور مشکل داشته باشد یا از مدل غیر‌اصل استفاده شده باشد، ممکن است جریان برق نامناسبی ایجاد شده و به بردهای داخلی یا اسپیکرها آسیب رسانده باشد. پس موقع خرید، مطمئن شوید که پیانو با آداپتور اورجینالش روشن می‌شود و صدای آن پایدار است ( قطع و وصلی یا نویز ایجاد نشود).
با رعایت این نکات ساده، حتی یک هنرجوی تازه‌کار هم می‌تواند در بازار خرید و فروش پیانو دست دوم انتخابی مطمئن داشته باشد و بدون نگرانی از کیفیت، سازش را برای شروع یادگیری انتخاب کند.
نتیجه‌گیری
در نهایت انتخاب از بین پیانوی نو یا پیانو دست دوم کاملاً به شرایط شما بستگی دارد:
- اگر بودجهٔ محدودی دارید و در عین حال می‌توانید یک ساز دست دوم سالم و تست‌شده با تأیید یک متخصص پیدا کنید، خرید پیانو دست‌دوم برایتان منطقی‌تر است. به‌ویژه اگر هنوز در ابتدای مسیر هستید و نمی‌خواهید یک ساز گران‌قیمت بخرید، درحالی‌که هنوز نمی‌دانید تا چه سطحی از نوازندگی می‌خواهید ادامه دهید.
- اما اگر به کیفیت بالا، گارانتی و آرامش‌خاطر از سلامت کامل ساز بیشتر اهمیت می‌دهید یا اینکه فکر نمی‌کنید که بتوانید به‌درستی مشکلات احتمالی یک ساز دست دوم را تشخیص دهید، بهترین گزینه برای شما خرید ساز نو است.
البته ناگفته نماند که استفاده از کیبورد برای یادگیری پیانو هم برای افراد با بودجهٔ کمتر غالباً توصیه می‌گردد. پس این وجه از ماجرا را هم در انتخاب ساز مد نظر داشته باشید.
در نهایت چه پیانو نو بخرید چه دست‌دوم، مهم‌ترین قدم شروع یادگیری است. شما می‌توانید همین الان با بازدید از صفحهٔ آموزش پیانو خنیاگر با استاد، سرفصل‌های دروس و سؤالات متداول آن آشنا شوید و برای کلاس نوازندگی‌تان هم تصمیم بگیرید.
سؤالات رایج در مورد پیانو دست دوم
اگر بودجهٔ محدود دارید و می‌توانید یک ساز سالم و تست‌شده پیدا کنید، خرید پیانوی دست دوم گزینهٔ اقتصادی مناسبی است. اما اگر کیفیت، گارانتی و خیال راحت برایتان مهم است، خرید پیانوی نو توصیه می‌شود.
بله، یک پیانو دست دوم سالم و بررسی‌شده می‌تواند برای هنرجویان تازه‌کار مناسب باشد و یاد گرفتن پیانو را با هزینهٔ کمتری برایشان امکان‌پذیر کند.
قیمت مناسب برای یک پیانو دست دوم بستگی به مدل، سالم بودن ساز، قدمت و برند آن دارد. اما در کل معمولاً بین ۴۰ تا ۶۰ درصد قیمت نوی همان مدل ارزش خرید دارد.