در این جا درباره‌ی هر آن چیزی که یک فرد مبتدی باید در رابطه با تکنیک‌های آواز و صداسازی بداند به صورت مشروح و مفصل صحبت کرده‌ایم. تکنیک‌های آواز و صداسازی اولین مرحله در یادگیری خوانندگی است و هر فرد علاقه‌مندی که تمایل به قدم گذاشتن در این مسیر را دارد، باید در ابتدا با تکنیک‌های آواز و صداسازی آشنا شود.
در واقع می‌توان گفت تکنیک‌های آواز شامل مراحل مختلفی نظیر:
- کنترل بر تنفس صحیح
- برخورداری از حنجره قوی
- توانمندی لازم در ادای حفره‌های تشدید صوت
- تبحر لازم در تلفظ صحیح واژه‌ها
- مهارت لازم در شنیدن دقیق ارتفاع اصوات
- و مهارت کافی در ادای اصولی آنها
خلاصه می‌شود.
خوانندگی، مهارتی است که شما با یادگیری تکنیک‌های مهم در این زمینه می‌توانید بعد از چندین سال تلاش به مهارت آن دست یابید. تعبیر بسیار هنرمندانه از خوانندگی این است که بدن ما هنگام آواز خواندن تبدیل به یک ساز موسیقی جهت آفرینش اثر هنری می‌شود. مهم‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده اعضای بدن که در آفرینش صدای آوازی نقش داشته شامل حنجره، دستگاه تنفسی، اندام گفتار و حفره‌های تشدید صدا بوده که با همکاری مجموعه این عوامل می‌توان به هنر خوانندگی دست یافت.
نکات مهم پیش از آغاز یادگیری خوانندگی
قبل از آغاز یادگیری، تکنیک‌های خوانندگی و صداسازی را باید خوب بدانید. مهم‌ترین مورد، آماده‌سازی خود از لحاظ روحی و روانی است. زیرا تا زمانی که شما دغدغه‌ها و نگرانی‌های فکری خود را پشت سر نگذاشته باشید نمی‌توانید با فراغ بال و ذهنی هدفمند، خود را برای یادگیری تکنیک‌ها آماده کنید. توصیه ما به شما این است که قبل از هر چیز به موارد زیر جهت پرورش مهارت‌های لازم در زمینه خوانندگی توجه نمایید:
- هنر خوب گوش دادن
- تمرین‌های مکرر و زیاد
- انگیزه لازم جهت یادگیری تکنیک های آواز خواندن و صداسازی
- داشتن اراده و صبر کافی هنگام اجرای تمرینات خوانندگی
- تمرینات لازم جهت گرم کردن صدا قبل از آغاز به کار خوانندگی
- الگو گرفتن از اساتید برجسته موسیقی و گوش دادن مکرر به آثار هنری آنها
تسلط بر تک تک این موارد به شما کمک خواهند کرد تا بهتر بتوانید از پس مشکلات پیش رو در یادگیری تکنیک‌های مربوط به خوانندگی و آواز برآیید. همیشه این باور مثبت که «من می‌توانم» را ملکه ذهنی خود کرده تا اعتقاد به این جمله بتواند خستگی‌های ایجاد شده در مسیر پیش روی شما را اندکی کاهش دهد.
در ادامه به ترفندهای لازم در یادگیری تکنیک‌های آواز و صداسازی می‌پردازیم:
۱. تحت نظر یک استاد آواز باتجربه تعلیم ببینید
اولین گام در زمینه یادگیری تکنیک‌های مربوط به خوانندگی این است که یک معلم آواز حرفه‌ای را در شهر خود پیدا کرده و زیر نظر او، آموزش‌های مربوطه را یاد بگیرید. یک استاد آواز می‌تواند نحوه درست استفاده از حنجره و تارهای صوتی را به شما آموزش بدهد تا بهتر بتوانید قدرت صدای خود در آواز خواندن را به نمایش بگذارید. اگر به خاطر هزینه‌ها نگران هستید و شرایط رفتن به کلاس برای شما مهیا نیست، نگران نباشید. امکانات دنیای مجازی نظیر ویدیوهای آموزشی به شما کمک کرده تا راحت‌تر بتوانید در مسیر پیش روی خود، آموزش‌های لازم را ببینید.
۲. گستره صوتی آوازی یا نوع صدای خود را بیابید
مهم‌ترین مورد در رابطه با تکنیک‌های آواز و صداسازی این است که نوع صدای خود را بیابید و ببینید که در کدام گستره صوتی آوازی (باس، تنور، باریتون، آلتو، سوپرانو) قرار دارد. این مورد برای خواننده به مانند شناخت ماهیت وجودی او بوده که نیاز است قبل از هر چیز با گستره صوتی آوازی خود آشنا باشد. زیرا شناخت نوع صدا باعث می‌شود که تارهای صوتی آسیب کمتری ببیند و فرد اجرای آسان‌تری را هنگام آوازخوانی تجربه نماید. پس از شناخت نوع صدا، می‌توانید با تمرین و تکرار بیشتر به مهارت لازم جهت کنترل صدای خود دست یابید.
۳. تنفس درست و اصولی را جهت پرورش صدای خود بیاموزید
از آنجا که صدای شما عملکردی همانند ساز بادی داشته نیاز است که جهت اجرای آواز، مهم‌ترین تکنیک‌های مربوط به خوانندگی را آموخت. در این میان یادگیری درست و اصولی تنفس آگاهانه به شما کمک خواهد کرد عضلات ماهیچه‌ها و اندام‌های مربوط به آن را تقویت کنید. مسلما کیفیت تنفس نشان خواهد داد که چقدر صدای شما هنگام آواز خواندن از وسعت، نفوذ، قدرت و انرژی مناسبی برخوردار است. بد نیست بدانید که ۸۰ درصد تمرینات مربوط به آواز خواندن و صداسازی مربوط به کیفیت تنفس شماست. جهت این کار می‌توانید هر روزه تمرینات تنفسی یوگا را جهت گرم کردن صدای خود انجام دهید. معمول‌ترین روش‌های تنفس یوگایی عبارتند از:
تنفس سینه‌ای
متاسفانه اکثر افراد به دلیل تنفس نادرست نمی‌توانند از بیشتر حجم ریه خود استفاده کنند. آموزش تنفس سینه‌ای یکی از بهترین روش‌ها جهت استفاده حداکثری از حجم ریه بوده که توجه به این مورد در خوانندگی بسیار ضروری است. در این تنفس با هر بار دم، قفسه سینه بالا آمده و با بازدم دوباره به حالت اولیه خود بازمی‌گردد.
تنفس دیافراگمی
برای کسی که می‌خواهد تکنیک های آواز و صداسازی را به خوبی یاد بگیرد، حتما باید با اصول درست تنفس دیافراگمی آشنا باشد. این مدل تنفس با روش قبلی تفاوت داشته و با هر بار دم گرفتن به جای اینکه قفسه سینه جا‌به‌جا شود، دیافراگم به سمت پایین رفته تا جهت پر شدن ریه فضای بیشتری را ایجاد نماید. با عملیات بازدم، فضای ریه کوچک شده و دیافراگم هم به حالت اولیه خود باز می‌گردد. جهت انجام تمرینات تنفسی نیاز است که روزی ۱۵ الی ۳۰ دقیقه را به این کار اختصاص دهید.
۴. تمرینات لازم جهت گرم کردن صدا را انجام دهید
همیشه تمرینات خود را جهت گرم کردن صدا به صورت روزانه انجام دهید. بدین طریق شما به راحتی می‌توانید سازگاری واقعی صوتی خود را هنگام اجرای تکنیک های آواز خواندن و صداسازی پیدا کنید. تمرینات تقویتی مختلفی وجود داشته که شما می‌توانید کیفیت صدای خود را افزایش دهید. این روش‌ها عبارتند از:
روش خمیازه کشیدن: در این حالت شما باید عمل دم را انجام داده و به شکل خمیازه، آوای صوتی ((آآآآآآآآآآه‌ه‌ه‌ه‌ه‌ه‌ه)) را به صورت بازدم از دهان خود خارج نمایید.
روش زمزمه کردن: در این مرحله می‌توانید جهت گرم کردن صدای خود آوای صوتی ((Hmmmmmmmm….)) را با دهان بسته به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، زمزمه کنید.
استفاده از نی: از دیگر تکنیک های آواز خواندن و صداسازی این است که شما از وسیله‌ای نظیر: نی جهت گرم کردن صدای خود استفاده نمایید. برای این کار می‌توانید یک آوای نامفهومی را درون نی از پایین‌ترین تا بالاترین محدوده صوتی خود زمزمه نمایید.
روش وزوز کردن: جهت انجام این تمرین بهتر است که با دهان بسته، صدای وزوز مانندی را از خود تولید نمایید و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه به طور مکرر آن را انجام دهید.
۵. آواهای صوتی را به هنگام تمرین به درستی اجرا نمایید
فاکتور مهم دیگر در مورد تکنیک‌های آواز و صداسازی این است که آواهای صوتی را به صورت پیوسته جهت گرم کردن صدای خود تلفظ نمایید. همانطور که می‌دانیم کلمات معنی‌دار از پیوستگی آواهای صوتی تشکیل می‌شوند. با تکیه بر پیوستگی بین آواهای یک کلمه و تلفظ دقیق آن بوده که می‌توانید به هنگام اجرا مهارت آوازخوانی خود را به بهترین شکل به نمایش بگذارید.
۶. از صدای خود به خوبی مراقبت نمایید
مورد مهم دیگری که باید در نظر داشته باشید این است که از صدای خود به خوبی مراقبت نمایید. صدای قدرتمند، گنج خواننده بوده و به همین دلیل نیاز است که به خوبی از آن مراقبت شود تا دچار گرفتگی نشود. در این زمینه مواردی نظیر: سیگار یا قلیان کشیدن، فریاد زدن، در معرض هوای آلوده بودن و… می‌توانند بر کیفیت صدای شما تاثیر منفی و نامطلوبی بگذارند.
۷. اساتید برجسته موسیقی را الگوی خود قرار دهید
الگوبرداری از اساتید برجسته موسیقی از دیگر تکنیک‌های آواز و صداسازی بوده که باید مورد توجه افراد مبتدی و حتی حرفه‌ای قرار بگیرد. به عنوان مثال اگر به رفتار بدن افراد برجسته موسیقی نگاه کنید، متوجه خواهید شد که آنها به موقعیت درست اندام بدن خود نظیر: پاها، زانو، شانه، شکم و همچنین سایر اعضا، توجه خاصی نشان می‌دهند. به همین دلیل است که آنها از اعتماد به نفس کامل جهت کنترل رفتار بدن خود به هنگام خوانندگی برخوردار هستند. یکی از مواردی که به شما به عنوان فرد مبتدی کمک خواهد کرد، آواز خواندن به صورت ایستاده است. آواز خواندن در این حالت باعث کنترل بر رفتار بدنتان شده و هم بر کیفیت آواز خواندن شما تاثیر مثبتی خواهد گذاشت.
نکات تکمیلی اجرای آسان تکنیک های آواز خواندن و صداسازی
- غذاهای سالم نظیر: سبزیجات تازه، سالاد و آب میوه‌های طبیعی را به صورت مستمر استفاده نمایید. مصرف غذاهای سنگین و پرچرب بر عملکرد تارهای صوتی شما تاثیر بدی خواهد گذاشت.
- جهت آماده‌سازی روحی و روانی خود هفته‌ای دو بار به انجام ورزش یوگا بپردازید و حتی‌الامکان اجرای تمرینات تنفسی دیافراگمی و سینه‌ای را در برنامه روزانه خود بگنجانید.
- جهت اجرای تکنیک های آواز خواندن و صداسازی بهتر است که تمرینات خود مراقبتی نظیر: مدیتیشن، پیاده‌روی، استفاده از آب نمک جهت قرقره کردن را به صورت روزانه انجام دهید.
در پایان، باید توجه داشت که متدهای صداسازی و پرورش صدا یک فرآیند زمان‌بر و مستمر است. برای رسیدن به نتایج مطلوب، لازم است که افراد به طور منظم و مداوم تمرین کنند.
همین امروز اولین جلسه‌ی رایگان مجموعه صداسازی و پرورش صدا را مشاهده کن، تمرینات دقیق و حرفه‌ایِ آن را با دقت و منظم انجام بده و ایمان داشته باش که از تسلطی که بر روی صدای خودت پیدا خواهی کرد به خودشکوفایی خواهی رسید.
