مجموعه آموزش سنتور به شیوهٔ استاد فرامرز پایور که با عنوان سنتور مکتب پایور نیز شناخته میشود، در سه سطح با تدریس جناب استاد سعید ثابت، که او را خلیفهٔ استاد پایور میدانند، توسط خنیاگر منتشر شده است.
این سه مجموعه با عناوین زیر منتشر شدهاند:
مجموعهٔ آموزش سنتور مقدماتی
این مجموعه، که در واقع سطح اول شروع آموزش سنتورنوازیست، بر اساس کتاب «دستورِ سنتور» نوشتهٔ استاد فرامرز پایور تدریس شده است.
در این مجموعه استاد سعید ثابت تمام تمرینات لازم و نکات ضروری را با دقتی مثالزدنی، که یادآور نظم و دقت استاد فرامرز پایور است، تشریح میکنند و مینوازند.
این مجموعه کاملاً مناسب شروع موسیقی از صفر است و برای آغاز یادگیری سنتور با این مجموعه به هیچ پیشنیازی احتیاج نخواهد بود.
برای تسلط کامل بر این مجموعه، بسته به میزان و کیفیت تمرین هنرجو، حدود ۴ تا ۶ ماه زمان نیاز است.
مجموعهٔ آموزش ردیف ابتدایی سنتور (۱)
بعد از اتمام کتاب دستور سنتور در مجموعهٔ مقدماتی، به کتاب دیگر استاد پایور با نام «ردیف دورهٔ ابتدایی سنتور» میرسید.
در این کتاب به جز دستگاه نوا و راستپنجگاه تمام دستگاههای ردیف موسیقی ایرانی به همراه آوازهایِشان با تعدادی از گوشههای هر یک با مقدمه و رِنگ و چهارمضراب نقل شدهاند.
با توجه به حجم بالای مطالب، تدریس این کتاب در دو بخش ضبط و منتشر شده است.
در مجموعهٔ ردیف ابتدایی(۱) دستگاه شور و چهار آواز منشعب از این دستگاه، ابوعطا، افشاری، بیات ترک و دشتی، با توضیحات و نوازندگی استاد سعید ثابت تدریس شده است.
با توجه به اینکه هنرجو در این مجموعه اولینبار با اصطلاحات تخصصیتر موسیقی ایرانی آشنا میشود، ممکن است به زمان بیشتری به نسبت مجموعهٔ سنتور مقدماتی برای اتمام این مجموعه نیاز داشتهباشد.
میتوان گفت ۸ تا ۱۰ ماه زمان مناسبیست تا هنرجو به تسلط کاملی بر این مجموعه دست پیدا کند.
مجموعهٔ آموزش ردیف ابتدایی سنتور (۲)
در این مجموعه، دیگر دستگاهها پس از دستگاه شور و آوازهای آن بر مبنای همان کتاب، یعنی کتاب ردیف ابتدایی سنتور نوشتهٔ استاد فرامرز پایور، اجرا میشود و توضیحات کامل به همراه نت داده شده است.
دستگاههای همایون، سهگاه، چهارگاه و ماهور در این مجموعه تدریس شده است.
مدتزمان مورد نیاز برای اتمام این مجموعه، به شرط تمرین منظم و با کیفیت، حدود ۸ ماه خواهد بود.
مجموعهٔ ردیف ابتدایی ۱و۲ هنرجو را با تغییر کوک سنتور آشنا میکند و برخی از قطعات دستور سنتور را دوباره اما با تکنیکی قویتر مینوازد.
مکتب پایور یا سنتورنوازی معاصر
با توجه به گستردگی کتابهای آموزش سنتور در سالهای اخیر، انتخاب یک کتاب یا شیوهای برای شروع یادگیری سنتور به دغدغهای برای هنردوستان بدل شده است.
از این میان، دو کتاب آموزشی، یکی «دستورِ سنتور» نوشتهٔ استاد فرامرز پایور و دیگری «شیوهٔ سنتورنوازی» نوشتهٔ استاد پشنگ کامکار، شهرت بیشتری دارد.
میتوان گفت در مقدمات آموزش که شامل نحوهی نشستن، به دست گرفتن صحیح مضراب و تمرین مضراب و تکنیکهای پایهای و اصلی سنتور و آموزش مفاهیم ابتدایی تئوری موسیقی تفاوت فاحشی ندارند.
بعضاً قطعات مشترکی را نیز میتوان در دو کتاب پیدا کرد.
تفاوت این کتابها یا شیوهها در مراحل بالاتر آموزش آشکار میشود. توصیه میشود هنرجویانی که تازه قصد شروع یادگیری را دارند، با انتخاب یکی از این دو شیوه، آموزش را شروع کنند و در ادامه قطعاً با توجه به تسلط نسبی به نوازندگی سنتور انتخاب شیوههای آموزشی برای مراحل بالاتر توسط هنرجو امکانپذیر خواهد بود.