انواع پیانو چیست؟ آشنایی با مدل‌های مختلف آکوستیک و دیجیتال

مقایسه انواع پیانو موضوعی است که همیشه برای هنرجویان و علاقه‌مندان موسیقی جذاب بوده است. بعضی افراد می‌خواهند بدانند برای شروع نوازندگی کدام مدل مناسب‌تر است، بعضی دیگر دوست دارند تفاوت‌های بین انواع پیانو آکوستیک و دیجیتال را بهتر بشناسند، و برخی دیگر صرفاً برای آشنایی با شکل‌ها و صداهای متنوع این ساز کنجکاوند.

در این مقاله به‌صورت کامل به معرفی انواع پیانو می‌پردازیم؛ از مدل‌های کلاسیکِ آکوستیک مانند گرند و دیواری گرفته تا اقسام دیجیتال مثل کنسول و پُرتابل. همچنین ویژگی‌ها، تفاوت‌ها و شباهت‌های این سازها را با هم بررسی می‌کنیم تا چه برای انتخاب ساز و چه برای افزایش اطلاعات موسیقایی، دید روشن‌تری به دست آورید.

پس اگر می‌خواهید بدانید انواع پیانوها چه هستند و هرکدام چه جایگاهی در دنیای موسیقی دارند، این مقاله همان راهنمایی است که دنبالش بودید.

(علاوه‌بر آن، اگر دوست دارید با ریشه‌های این ساز هم بیشتر آشنا شوید، می‌توانید مقالهٔ تاریخچهٔ پیانو را مطالعه فرمایید.)

انواع اصلی پیانو

پیانوها به دو دستهٔ اصلی تقسیم می‌شوند: پیانوهای آکوستیک و پیانوهای دیجیتال. پیانوهای آکوستیک همان سازهای سنتی هستند که با برخورد چکش‌ها به سیم‌های فلزی، صدایی زنده و پُرقدرت ایجاد می‌کنند. در مقابل، پیانوهای دیجیتال با استفاده از فناوری الکترونیکی، صدای پیانو را شبیه‌سازی می‌کنند و معمولاً امکاناتی مثل اتصال هدفون، تنظیم شدت صدا و حتی انتخاب اصوات مختلف را دارند.

به‌طو کلی، پیانوی آکوستیک تجربه‌ای اصیل و کلاسیک از نوازندگی می‌دهد، در‌حالی‌که پیانوی دیجیتال گزینه‌ای مدرن‌تر با نگهداری و قابلیت حمل آسان‌تر است. همهٔ جزئیات تفاوت این دو نوع را می‌توانید در مقالهٔ تفاوت پیانو دیجیتال و آکوستیک مطالعه کنید.

انواع پیانوهای آکوستیک

پیانوهای آکوستیک به دو دستهٔ اصلی تقسیم می‌شوند: گرند (Grand) و دیواری یا آپ‌رایت (Upright).

پیانوهای گرند دارای سیم‌ها و چکش‌های افقی هستند و طول سیم‌ها و اندازهٔ جعبهٔ رزونانس باعث تولید صدایی پُرطنین، عمیق و زنده می‌شود. فرم بزرگ و افقی این پیانوها نه‌تنها کیفیت صدا را افزایش می‌دهد، بلکه امکان کنترل دقیق داینامیک و جزئیات نوازندگی را فراهم می‌کند. این ویژگی‌ها باعث می‌شوند پیانوهای گرند برای اجراهای حرفه‌ای، سالن‌های بزرگ و هنرجویان نیمه‌حرفه‌ای و حرفه‌ای ایده‌آل باشند.

در مقابل، پیانوهای دیواری یا آپ‌رایت با سیم‌ها و چکش‌های عمودی ساخته شده‌اند و فضای کمتری اشغال می‌کنند. این پیانوها صدایی جمع و کنترل‌شده تولید می‌کنند که برای خانه، محیط‌های آموزشی و تمرین‌های روزانه مناسب‌ترند. فرم عمودی و طراحی فشرده باعث می‌شود نگهداری پیانوی دیواری آسان‌تر باشد و قابلیت نصب در فضاهای محدود نیز امکان‌پذیر گردد.

در ویدیوی زیر، سام اصفهانی اجزای تشکیل‌دهنده‌ٔ یک ساز پیانو گرند را توضیح و دربارهٔ نحوهٔ کارکرد آن شرح می‌دهد:

انواع پیانو گرند

پیانوی کنسرت (Concert Grand)

بزرگ‌ترین مدل در میان انواع مدل پیانو آکوستیک است. این ساز با طول سیم‌ها و اندازهٔ جعبهٔ رزونانس خود، صدایی بسیار قدرتمند، شفاف و پُرطنین تولید می‌کند. به دلیل حجم بالای صدا و کنترل دقیق داینامیک، برای اجراهای حرفه‌ای و سالن‌های بزرگ بسیار مناسب است و واقعی‌ترین تجربهٔ نوازندگی پیانو را در اختیار نوازنده قرار می‌دهد.

پیانوی نیمه‌کنسرت یا پیانوی سالن رقص (Semi-Concert or Ballroom Grand)

کمی کوچک‌تر از مدل «کنسرت» است، اما همچنان صدایی پُرقدرت و باکیفیت ایجاد می‌کند و امکان تمرین و اجراهای حرفه‌ای را میسر می‌سازد. این مدل برای سالن‌های متوسط و هنرجویان نیمه‌حرفه‌ای به بالا که فضای خیلی بزرگی برای نگهداری ساز ندارند، مناسب و ایده‌آل است.

پیانوی اتاق نشیمن (Parlor or Living Room Grand)

اندازه‌ای متوسط دارد و صدای گرم، دل‌نشین و قابل کنترل تولید می‌کند. طراحی کلاسیک این مدل باعث شده برای استفادهٔ خانگی و فضاهای کوچک بسیار مناسب باشد و همچنان تجربه‌ای اصیل از نوازندگی پیانو ایجاد کند.

پیانوی متوسط (Medium Grand)

مدلی میان‌رده است که ترکیبی از اندازهٔ مناسب و کیفیت مطلوب صدا ارائه می‌دهد. این مدل گزینه‌ای ایده‌آل برای هنرجویان نیمه‌حرفه‌ای و افرادی است که می‌خواهند در خانه یا استودیوهای کوچک به تمرین حرفه‌ای موسیقی با یک پیانوی آکوستیک بپردازند.

پیانوی کودک (Baby Grand)

یک پیانو کوچک و جمع‌و‌جور که صدایی قابل قبول برای آموزش کودکان و هنرجویان تازه‌کار تولید می‌کند. این مدل فضای کمی اشغال می‌کند و برای خانه‌ها یا کلاس‌های آموزشی کوچک بسیار مناسب است.

پیانوی پتیت یا ریزه‌میزه (Petit Grand)

کوچک‌ترین مدل گرند است و بیشتر جنبهٔ آموزشی و دکوراتیو دارد. این مدل برای محیط‌های محدود و هنرجویانی که تازه شروع به یادگیری کرده‌اند، گزینه‌ای مطلوب به‌حساب می‌آید و امکان تمرین استاندارد با فضای کم را فراهم می‌کند.

انواع پیانو دیواری

پیانوی حرفه‌ای (Professional Upright)

بالاترین سطح در میان مدل‌های مختلف پیانو دیواری است. کیفیت صدای این مدل به «گرند» نزدیک است و اکشن کلیدها بسیار حساس و پاسخ‌گوست. برای هنرجویان پیشرفته و استودیوهای حرفه‌ای گزینه‌ای عالی محسوب می‌شود و تجربهٔ نوازندگی نزدیک به پیانو گرند را برای کسانی که بودجه یا فضای کافی برای خرید آن ندارند، فراهم می‌کند.

پیانوی استودیو (Studio Upright)

سایز متوسطی دارد و صدای باکیفیتی تولید می‌کند. این مدل برای آموزش و تمرین پیانو در خانه و کلاس‌های موسیقی بسیار مناسب است و ترکیبی از کیفیت و جمع‌وجور بودن را ارائه می‌دهد.

پیانوی کنسول (Console Upright)

طراحی کم‌حجم و ظاهری زیبا دارد و صدایی قابل قبول برای تمرین خانگی تولید می‌کند. این مدل مناسب کسانی است که فضای محدودی دارند و هم‌زمان می‌خواهند زیبایی و کیفیت صدا را تجربه کنند.

پیانوی اسپینت (Spinet Upright)

کوچک‌ترین مدل در بین انواع مختلف پیانوی دیواری است که معمولاً ارتفاعی بین ۹۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر دارد. این پیانو که به‌خاطر ساختارش صدایی ضعیف‌تر و نرم‌تر تولید می‌کند، به‌دلیل اشغال فضای کم و قیمت مناسب، انتخابی عالی برای مبتدیان و هنرجویانی است که فضایی محدود برای نگهداری ساز دارند.

انواع پیانوهای دیجیتال

پیانوهای دیجیتال یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای کسانی هستند که به‌دنبال ترکیبی از کیفیت صدا، قیمت مناسب و قابلیت حمل‌ونقل آسان‌اند.

برخلاف پیانوهای آکوستیک که با چکش و سیم‌های فلزی صدا تولید می‌کنند، انواع مدل‌های پیانو دیجیتال از فناوری سمپلینگ و اسپیکر برای بازتولید صدای پیانو بهره می‌برند. این سازها تنوع زیادی دارند و بسته به نیاز نوازنده، از مدل‌های ساده و قابل حمل گرفته تا مدل‌های حرفه‌ای و مشابه پیانو گرند، در بازار یافت می‌شوند.

در ادامه به معرفی انواع مدل پیانو دیجیتال می‌پردازیم که شامل کنسول، استیج، گرند و پرتابل می‌شوند:

پیانو دیجیتال کنسول

پیانوهای دیجیتال کنسول از نظر ظاهر و طراحی، بیشترین شباهت را به پیانوهای دیواری دارند. این مدل‌ها دارای بدنه‌ای ثابت و محکم هستند و معمولاً همراه پایهٔ مخصوص ارائه می‌شوند.

کیفیت صدای آن‌ها بالا و نزدیک به پیانوهای آکوستیک است، به همین دلیل انتخابی عالی برای هنرجویانی است که به‌دنبال صدایی طبیعی همراه با طراحی کلاسیک هستند.

قیمت انواع پیانو دیجیتالِ کنسول بسته به برند و امکانات، متفاوت است اما معمولاً نسبت به پیانوهای گرند دیجیتال مقرون‌به‌صرفه‌تر می‌باشند.

پیانو گرند دیجیتال

این نوع پیانوها ترکیبی از ظاهر لوکس و صدای دیجیتال هستند. طراحی آن‌ها تا حدودی شبیه پیانوهای گرند آکوستیک است و معمولاً در خانه‌های بزرگ، سالن یا فضاهایی که ظاهر ساز اهمیت زیادی دارد، استفاده می‌شوند.

صدای تولید‌شده از طریق سیستم اسپیکر آن‌ها، چند‌لایه و قدرتمند پخش می‌شود و تجربه‌ای نزدیک به صدای طبیعی پیانو ایجاد می‌کند.

گرند، نسبت‌به دیگر انواع مدل پیانو دیجیتال قیمت بالاتری دارد، اما گزینه‌ای فوق‌العاده برای کسانی است که می‌خواهند زیبایی و تکنولوژی را هم‌زمان داشته باشند.

پیانو دیجیتال استیج

پیانو استیج مخصوص نوازندگان حرفه‌ای و اجراهای زنده طراحی شده است. این مدل‌ها معمولاً فاقد بدنهٔ ثابت هستند و به پایه‌های جداگانه نیاز دارند. قابلیت‌های گسترده در تغییر صدا، اتصال به سیستم‌های صوتی و وزن سبک‌تر باعث شده که در کنسرت‌ها و اجراهای بزرگ، بسیار پرکاربرد باشند.

صدای آن‌ها نیز قدرتمند و شفاف است و بسیاری از برندهای معتبر تولیدکنندهٔ پیانو دیجیتال تلاش کرده‌اند صدای انواع پیانو آکوستیک را به‌خوبی در این مدل شبیه‌سازی کنند.

پیانو دیجیتال پرتابل (Portable)

پیانوهای پرتابل (یا کیبوردهای پیانویی) کوچک‌ترین و سبک‌ترین نوع پیانو دیجیتال هستند. این مدل‌ها قابلیت حمل بالایی دارند و برای هنرجویان مبتدی، افرادی که زیاد سفر می‌کنند یا کسانی که به به یک ساز جمع‌وجور نیاز دارند، بسیار مناسب هستند.

تنوع صداها و افکت‌های دیجیتال در این مدل زیاد است، اما کیفیت و عمق صدای آن معمولاً از دیگر انواع پیانو دیجیتال و آکوستیک کمتر است. به‌دلیل قیمت اقتصادی‌تر این پیانو نسبت‌به دیگر مدل‌ها، برای شروع یادگیری موسیقی هم انتخابی محبوب محسوب می‌شود.

نتیجه‌گیری

انواع پیانو دنیایی پر از تنوع و جذابیت دارد؛ از مدل‌های آکوستیک مانند گرند گرفته تا پیانوهای دیجیتال و قابل‌حمل. در این مقاله تلاش کردیم پیانو و انواع آن را با جزئیات معرفی کنیم تا هم کسانی که به‌دنبال راهنمای خرید پیانو هستند بتوانند انتخاب بهتری داشته باشند، و هم علاقه‌مندانی که صرفاً می‌خواهند اطلاعات خود از موسیقی را افزایش دهند، شناخت دقیق‌تری از این ساز محبوب به‌دست آورند.

در نهایت، دانستن تفاوت انواع پیانو به شما کمک می‌کند چه برای خرید و چه برای یادگیری یا حتی بحث‌های موسیقایی، آگاهانه‌تر عمل کنید و مسیر دلخواه‌تان را با اطمینان ادامه دهید.

فراموش نکنید که یادگیری دربارهٔ انواع مختلف پیانو فقط بخش کوچکی از دنیای این ساز است؛ اگر می‌خواهید این دانسته ها را در عمل نیز تجربه کنید و در مسیر موسیقی گام‌های بیشتری بردارید، آموزش پیانو خنیاگر می‌تواند همراهی مطمئن و انتخابی مناسب برایتان باشد.

سؤالات متداول دربارهٔ انواع پیانو