کوک سنتور یکی از موارد پردردسری است که هر نوازنده و هنرجوی سنتور را دچار چالش و درگیری با ساز خود می‌کند. پیش‌تر، کوک سنتور به شکلی رایج بود که سیم دور یک گوشی (میله فلزی مخروط شکل) می‌پیچید و این باعثِ دقت کمتری در زمان کوک کردن سنتور می‌شد. روان کوک، نسل جدید گوشی‌های سنتور است که تا حد بسیار زیادی این مشکل را برطرف کرده است. در این مطلب می‌خواهیم با سنتور روان کوک و تفاوت آن با گوشی‌های معمولی بیشتر آشنا بشنویم.
مقایسه اولیه گوشی‌های معمولی با روان کوک
در سنتور با سیستم کوک معمولی، سیم دور یک میله‌ی فلزی مخروطی که گوشی نام دارد می پیچد. این مسأله باعث می‌شود که هنگام چرخش، سیم به اندازهی محیط گوشی کشیده یا رها شود که معمولا برای رسیدن به یک کوک دقیق محیط این گوشی‌ها بسیار زیاد است و باعث می شود که اکثر اوقات صدا بالا یا پایین تر از حد دلخواه قرار گیرد و نوازنده برای رسیدن به مطلوب وقت زیادی را صرف کند.
اما در روان کوک سیم به مهره‌ای وصل می‌شود که در اثر حرکت چرخشی پیچ، حرکت طولی می‌کند. در این حالت چون قطر و گام پیچ مورد استفاده بسیار ریز است، کشیده یا رها شدن سیم بسیار کم، به تدریج و بسیار نرم صورت می‌گیرد که دقت عمل را بسیار بالا می‌برد.
در سیستم قدیمی گوشی‌های سنتور چون سیم دور گوشی می‌پیچد، سیم همواره در جهتی به گوشی فشار می‌آورد که آن را چرخانده و باز کند. تنها عامل بازدارنده‌ی حرکت گوشی، اصطکاک است. در صورتی که در روان کوک، سیم به مهره‌ی داخلی متصل است و دنده‌های پیچی که از این مهره رد شده باعث بازدارندگی صد در صد در جهت شل شدن از سمت گوشی می‌شود.
مزایای استفاده از سنتور روان کوک
- حرکت نرم، روان و استاندارد
- دسترسی آسان و مطمئن به کوک حرفه‌ای، ریز و دقیق (حداقل کوک قابل تشخیص با گوش انسان)
- عدم چرخش گوشی در چوب و راهی از مشکلات ناشی از آن ماندگاری کوک بیشتر
- راهی سریع و آسان برای به دست آوردن توانایی کوک حتی برای هنرجویان مبتدی
- زیبائی، دوام و جلای ماندگار
- دقت گوشی‌های روان کوک 32 برابر گوشی های معمولی است
- چرخش گوشی‌های روان کوک بسیار روان و آسان توسط انگشتان دست انجام می شود و مچ دست شما آسیب نخواهد دید
- روان کوک سیم را به دور خودش نمی‌چرخاند و با چرخش گوشی سیم فقط عقب – جلو می‌شود به همین دلیل شکل اصلی سیم حفظ می گردد
پیش‌تر، خنیاگر آموزش کوک سنتور با روان کوک را برای شما به صورت کاملا تصویری و رایگان تهیه کرده که توسط نوازنده چیره‌دست و مدرس حرفه‌ای سنتور، مهیار طریحی در اختیار شما قرار گرفته.
مقایسه بیشتر بین کوک معمولی و استفاده از روان کوک در سنتور
روان کوک کردن سنتور قیمت مناسبی دارد و این در حالی است که درصد زیادی از مشکلات کوک سنتور را حل می‌کند. با نصب روان کوک بر روی سنتور به طرز کاملا مشهودی، کوک سنتور شما بهینه می‌شود.
در سنتور با سیستم کوک معمولی سیم دور یک میله فلزی مخروطی که گوشی نام دارد می‌پیچد
این مسأله باعث می‌شود که هنگام چرخش، سیم به اندازه محیط گوشی کشیده یا رها شود که معمولا برای رسیدن به یک کوک دقیق محیط این گوشی‌ها بسیار زیاد است و باعث می شود که اکثر اوقات صدا بالا یا پایین تر از حد دلخواه قرار گیرد و نوازنده برای رسیدن به مطلوب باید وقت زیادی را صرف کند .
اما در روان کوک چون سیم به مهره‌ای وصل است که در اثر حرکت چرخشی پیچ، حرکت طولی می‌کند و چون قطر و گام پیچ مورد استفاده بسیار ریز است، کشیده یا رها شدن سیم بسیار کم، به تدریج و بسیار نرم صورت می‌گیرد.
بدنه اصلی روان کوک در چوب ثابت است و نمی‌چرخد
این عامل باعث می‌شود که از مشکلات ناشی از چرخش گوشی‌های قدیمی که شامل حرکت خشک و دنده‌ایِ گوشی، خراب شدن چوب به مرور زمان، فعل و انفعال چوب و تأثیر آن در عدم ماندگاری کوک و… می‌شود، رها شویم.
حرکت چرخشی بسیار نرم روان کوک
چون کوک کردن به وسیله روان کوک احتیاج به صرف نیروی زیادی ندارد این امکان وجود دارد که به وسیله دست و بدون واسطه، کلید کوک عمل چرخاندن و کوک را انجام دهیم اما چون فضای کناری سنتور در سمت کلاف بسیار محدود است این فضا وجود ندارد که دست انسان بتواند سر گوشی را بگیرد و آن را بچرخاند.
استانداردسازی و یکسان‌سازی حرکت چرخشی کوک در همه سنتورهای مجهز به روان کوک
در سیستم قدیمی کوک سنتور حتی اگر دو سنتوری که یک سازنده می‌سازد را آزمایش کنیم می‌بینیم که نرمی و سفتی گوشی‌ها با هم متفاوت است، اما روان کوک این امکان را به وجود می‌آورد که حرکت چرخشی و کوک در همه سنتورهای مجهز به روان کوک، یکسان و استاندارد باشد.