کوک سه‌تار برای آواز بیات اصفهان اگر دقیق انجام شود زیبایی و ملاحت این آواز بی‌نظیر صدچندان می‌شود.
کوک مناسب یعنی خوش‌لحن شدن ساز در کنار شور و حال و بیش‌تر برای نوازنده و شنونده. آواز اصفهان یک از آوازهای موسیقی دستگاهی یا موسیقی کلاسیک ایران است که از متعلقات دستگاه همایون است.
در ادامه با انواع کوک سه‌تار برای آواز بیات اصفهان آشنا می‌شویم. با این توضیح که در هنگام کوک سه‌تار [معمولاً] سیم‌ها یک پرده پایین‌تر از دیاپازون کوک می‌شود.
انواع کوک سه‌تار برای آواز بیات اصفهان
در بیات اصفهان، نت پایه همان درجهٔ چهارم همایون است که نقش نت شاهد را نیز ایفا می‌کند. طبیعی‌ست که کوک سه‌تار برای آواز بیات اصفهان با کوک سه‌تار برای دستگاه همایون مشابه باشد اما اگر تأکید نوازنده روی اجرای مستقل بیات اصفهان باشد، بهتر است کوکی انتخاب شود که فضا و محور ملودیک «بیات اصفهان» را بهتر برجسته کند.
کوک بیات اصفهان «دو»
- سیم اول: دو
- سیم دوم: سل
- سیم سوم (مشتاق): دو
- سیم چهارم (بم): دو
کوک بیات اصفهان «سل»
- سیم اول: دو
- سیم دوم: سل
- سیم سوم (مشتاق): رِ
- سیم چهارم (بم): رِ
کوک بیات اصفهان «فا»
- سیم اول: دو
- سیم دوم: سل
- سیم سوم (مشتاق): دو
- سیم چهارم (بم): دو
کوک بیات اصفهان «رِ»
- سیم اول: دو
- سیم دوم: سل
- سیم سوم (مشتاق): رِ
- سیم چهارم (بم): رِ
کوک بیات اصفهان «می»
- سیم اول: دو
- سیم دوم: سل
- سیم سوم (مشتاق): می
- سیم چهارم (بم): می
کوک بیات اصفهان «لا»
- سیم اول: دو
- سیم دوم: سل
- سیم سوم (مشتاق): لا
- سیم چهارم (بم): می
سخن آخر
یکی از مهم‌ترین مسائلی که از ابتدای مسیر یادگیری موسیقی در پیش‌رفت هنرجو مؤثر است، مسئله کوک است. کوک بودن ساز در زمان تمرین علاوه بر این‌که موجب دل‌نشین بودن صدای ساز برای هنرجوی مبتدی می‌شود موجب می‌شود در نتیجهٔ گوش کردن به صدای نت‌ها، فرکانس صحیح هر نت در ذهن هنرجو تثبیت می‌شود.
در مجموعهٔ آموزش سه‌تار خنیاگر که در چهار سطح از مبتدی تا پیشرفته منتشر شده است علاوه بر تدریس مطالب تئوری و عملی، بر مسائل شنیداری از جمله کوک تأکید می‌شود. همین حالا با کلیک بر روی تصویر زیر یادگیری سه‌تار را شروع کنید.
یکی از رایج‌ترین کوک‌ها برای اجرای بیات اصفهان به این صورت است (از سیم اول به چهارم):
دو-سل-دو-فا
در بسیاری از موارد، بله. چون بیات اصفهان یکی از متعلقات دستگاه همایون است، کوک مشابه می‌تواند پاسخ‌گو باشد.